Uzmanından antibiyotik uyarısı
Yılda 10 milyon kişi antimikrobiyal dirence bağlı enfeksiyonlarla hayatını kaybedecek
ANKARA – Hayatın bir modülünü oluşturan hastalıkların tedavi yollarından olan ilaçlar, bedende istenmeyen sonuçlar doğurabiliyor. Antibiyotik ve ağrı kesici üzere birtakım ilaçlar, bedende alerjik tepkilere neden olabiliyor. Alerjik tepkiler, bazen çok hafif sonuçlarla atlatılırken bazen de ömrü tehdit eden boyutlara ulaşıyor. Birleşmiş Milletler tarafından açıklanan raporda ise 2050 yılında, yılda yaklaşık 10 milyon vefatın antimikrobiyal dirence bağlı enfeksiyon hastalıklarını tedavi edememeye yönelik ölümlerin oluşturacağı yer alıyor. Uzmanlar, ilaçların yanlışsız, şuurlu ve gereksiz kullanımı konusunda hastalara ihtarlarda bulunuyor.
Türkiye Ulusal Alerji ve İmmünoloji Derneği (AİD), İlaç Alerjileri Çalışma Kümesi, “İlaç Alerjileri Konusunda Farkındalığın Artırılması”, “Akılcı İlaç, Akılcı Antibiyotik Kullanımının Önemi” ve “T.C. Sağlık Bakanlığı e-Nabız Uygulamasının İlaç Alerjileri Konusunda Katkıları” husus başlıkları ile penisilin ve ilaç alerjileri konusunda bir basın toplantısı düzenledi.
Global sıhhat sorunu antimikrobiyal ilaç direnci
2050 yılının en değerli mevt sebebi olacak
Gürsöz, geçen yıl açıklanan Birleşmiş Milletler raporunu hatırlatarak, “2050 yılına ulaştığımızda en değerli vefat sebebinin antimikrobiyal dirence bağlı enfeksiyon hastalıklarını tedavi edememeye bağlı vefatlar olacağı, yıllık yaklaşık 10 milyon mevtin bununla alaka olacağı kaydı geçen yıl yayınlanan Birleşmiş Milletler raporunda var. Bu değerli tespitler birçok ülkeyi harekete geçirdi. Biz, bu aksiyona 2011 yılında tam manasıyla başladık. Penisilin birinci keşfedilen antibiyotik guruplarından bir tanesi ve hala ehemmiyetini yitirmemiş bir eser. Yanlışsız kullanılırsa da sonuç alabileceğimiz antibiyotikler ortasında. Penisilin alerjisi var denilen her 10 bireyden aslında 9’unda olmadığı görülüyor. Bu yaptığımız çalışmalarla birlikte antibiyotik tüketim suratını Avrupa’da en yüksek oranda azaltmayı başaran ülkeyiz” halinde konuştu.
Çok ilaç kullananlar dikkat
AİD Derneği Lideri Prof. Dr. Bülent Şekerel de antibiyotiklerin, ağrı kesicilerin ve epilepsi ilaçlarının en fazla alerjik tepki görülen ilaçlar olduğunu vurgulayarak, “Ama bütün ilaçlarda alerjik tepki görme potansiyeli vardır. Çok ilaç kullananlarda, birden fazla ilacı tıpkı anda kullananlarda, ve bilinçsiz ilaç kullanımında daha fazla görüyoruz. Bütün herkesi şuurlu tüketici olarak davranmaya ve doktor önerisi olmadan ilaç kullanmamaya davet ediyoruz” sözlerini kullandı.
Ömrü tehlikeye alan boyutlara da gidebiliyor
Deri ve kan testleriyle alerji bulgularını ortaya koyabildiklerini söyleyen Şekerel, “Bunlar, kâfi olmaz ise ilacı hastaya küçük dozdan giderek artan doza yanlışsız vererek bedenin nasıl bir tepki verdiğini gözlemleyip, alerji olup olmadığını pekiştirmiş oluruz. Hepsinin tedavisi var. Erken tedaviye başlamak sonucun yüz güldürücü olmasını garantiye alıyor. Anında gelişip birden ömrü tehlikeye alan boyutlara da gidebiliyor” dedi.
En sık ilaç alerjisi penisilinde görülüyor
AİD İlaç Alerjileri Çalışma Kümesi Lideri Prof Dr. Emine Dibek Mısırlıoğlu ise en sık görülen ilaç alerjilerinin penisilin kümesinde olduğunu vurgulayarak, “Bunun yanı sıra ağrı kesiciler, epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçlar, kemoterapi dediğimiz kanser hastalarında kullanılan ilaçlar, tetkiklerde kullanılan ilaçlar alerjik tepkilere yol açabiliyor” sözlerini kaydetti.
İlaç kullanımı sonrası bedende döküntü, kaşıntı, kızarıklık, yüzde, beğenilen, dudaklarda şişlik, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırık, bayılma üzere bulgular ortaya çıkabildiğini söyleyen Mısırlıoğlu, bu türlü bir şikayette kesinlikle tabibe başvurulması gerektiğini kaydetti.
Doktor tarafından ilaçlar düzenlendikten ve gelişen tepkisinin tedavisi yapıldıktan sonra da testler açısından da bir alerji tabibine de başvurulması gerektiği konusunda ihtarda bulunan Mısırlıoğlu, şu sözleri kaydetti:
“Alerji doktorun gidildiğinde de hangi ilacı içtikten ne kadar mühlet sonra bulguların ortaya çıktığı da değerli. Bu durumda reçetelerin görülmesi kıymetli bilhassa Sıhhat Bakanlığı’nın e-Nabız uygulamasının reçetelerim kısmında ilaçlar görülebiliyor ve bu hayli değerli. İlaç alerjisinin varlığı durumunda yanlışlarımıza kesinlikle kimlik kartları düzenliyoruz. Tabibe gittiklerinde kesinlikle söylemeleri ve kimlik kartlarını göstermeleri gerekiyor. Bunun dışında e-Nabız uygulamasında alerjilerim kısmı var ve buraya alerjilerinin kaydedilmesi gerekiyor. Şayet bir ilaca alerjiniz varsa ve siz bu ilacı kazara kullanırsanız cilt döküntüsünden daha ağır yerlere kadar gidebilecek tepkilerin ortaya çıkmasına neden olur. Ağır alerjik tepkiler görülebiliyor. Teneffüs meşakkati, kalp basıncında düşmeler ve bayılmayla giden şok tablosu ortaya çıkabiliyor ve bu durum en ağır alerjik tepkidir ve mevte neden olabilir”
Erişkinlerin bilakis çocuklarda daha az görünüyor
Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Zülfikar Akelma, erişkinlerin tersine çocuklarda ilaç alerjisi nispeten daha az göründüğünü aktararak, ” Çocuk hastalarımızda ilaç kullanırken cildinde kızarıklık, kaşıntı, kabarma, ağızda ve lisanda şişme, nefes darlığı, birdenbire bastıran öksürük yahut şiddetli bir karın ağrısı, kusma, baş dönmesiyle birlikte bayılmaya kadar gidebilecek olan, şok tablosuna kadar değişebilecek şikayetlerden biri gelişebiliyor. İlaç kullanırken beklenmedik bir durum ortaya çıkarsa bu bir ilaç alerjisi olabilir. Bilhassa hastanede yatan çocuklarda ilaç alerjisi daha sık görünüyor. İlaç alerjisi kuşkusunun uzmanı tarafından kıymetlendirilmesi ve testlerle netleştirilmesi kıymetli. Gerçek ilaç alerjisi ise ve ilacı kullanmaya devam ederse bu ilaca bağlı şiddetli alerjik tepkilerle karşılaşabilir. Bu ilaç alerjisi tepkisi değilse de bu ilacı kullanmadığından ötürü seçenekleri kısıtlanmış olacak” açıklamasında bulundu.
