17 Ağustos Depremi’nin 20’nci yılında, zelzele korkusu hakkında bilgi veren Psikolog Birgül Sena Mayda, “Depremi yaşamamış şahısların zelzeleyle ilgili dehşetleri ve ön yargıları yaşayanlara oranla çok daha ağır ve ürkütücü” dedi.
1999 yılında, Merkez üssü Gölcük olan 16 Ağustos’u 17 Ağustos’a bağlayan gece meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki zelzelede, resmi sayılara nazaran yaklaşık 18 bin kişi hayatını kaybetti.
Zelzelenin 20’nci yıl dönümü yaklaşırken, sarsıntı korkusu hakkında bilgi veren İstanbul Kent Üniversitesi Ruhsal Danışmanlık ve Rehberlik Ünitesi Uzmanı Psikolog Birgül Sena Mayda, “Daha evvel hayat uzunluğu sarsıntı olayıyla karşılaşmamış bireylerin zelzele ile ilgili endişeleri ve ön yargıları zelzele yaşamışlara nazaran çok daha ağır ve ürkütücü olur. Belirsizlikler de dehşetleri daha da tetiklenir” dedi.
Psikolog Mayda, “Depremi birebir deneyimleyen yahut yakınlarından duymuş olan şahıslarda sarsıntı korkusu çok olağandır. Zelzelenin şiddetine, kişinin yaşına, zelzeleye nerede yakalandığına, sarsıntıdan görülen ziyana nazaran hissedilen kaygının derecesinin artabilmektedir” diye konuştu.
BAŞKA FOBİLERDEN DAHA FARKLI
Zelzelenin ve zelzele kaygısının beşerler üzerinde fobik tepkilere sebep olduğunu söz eden Mayda, “Deprem fobisinde öteki fobilerden farklı olan bir şey vardır. Öteki fobilerde bir objeye, aktiviteye yahut duruma karşı çok dehşet varken sarsıntı fobisinde beşerler kendisinin ya da bir yakınını kaybetme korkusu yaşar. Beşerler hayatını ya da bir yakınını kaybetme telaşıyla sarsıntının yaratacağı mümkün sonuçlara odaklanır ve korkar. Geleceğe dair oluşan belirsizlikle endişeleri en ufak bir durumla kolay kolay tetiklenebilir” dedi.
Zelzele korkusu ve tasası hakkında bilgi veren Mayda, “Bu dertlerin en besbelli özellikleri ortasında terleme, ellerde titreme ve uyuşma, uyku bozuklukları, iştahta azalma, bir sese karşı irkilme (aşırı uyarılma) sayılabilir. Bu belirtiler travmayı yaşayan herkeste gözlemlenebilir” diye konuştu.
“TRAMVA YAŞAYAN ÇOCUKLARLA KONUŞUN”
Çocuklarda yaşanan travmalar konusunda tavsiyelerde bulunan Mayda kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Travma yaşayan bireyler bilhassa de çocuklar farkında olmaksızın sessizleşip, içe kapanırlar. Ebeveynlerden teklifim bu süreçte çocuklarını yalnız bırakmamaları, birlikte vakit geçirmeleri ve çocuklarını konuşmaya cesaretlendirmelidir. Endişeler yalnızca çocuklara ilişkin bir his değildir, siz de endişelerinizi çocuklarınızla paylaşın ki kaygının bu üzere durumlarda olağan bir süreç olduğunu kavrasın ve sizinle bağlantıya geçsin. Tramva yaşayan çocuklarla konuşmak çok değerli. Unutulmamalıdır ki, bağlantı korku ile başa çıkma da en tesirli çözümdür”
“DEPREM SEMİNERLERİ VERİLMELİ”
Psikolog Sena Mayda, bu durumda kalan bireylerin ruhsal takviye almaları gerektiğinin altını çizerek şunları söyledi:
“Özellikle ülkemizde zelzeleye maruz kalmanın epey yaşanılabilir bir hadisedir. Toplumu bilgilendirmek üzere önleyici olarak mümkün bir sarsıntı durumunda evvelden ne yapılması gerektiğini, kaçınma, korunma vb. davranışların neler olması gerektiği topluma uygulamalı olarak kümeler halinde anlatılmalıdır. Acil toplanma alanları belirlenmeli, zelzele çantası hazırlıkları yapılmış olmalıdır. Böylelikle bu eğitim daha sonra karşılaşılacak travmaların önlenmesi için bir birinci adım olabilir. Zelzele konusunda seminerler verilerek beşerler bilinçlendirildiği sürece sarsıntıyla ve tramvalarıyla başa çıkma teknikleri bizatihi oluşabilir. Bu tıp seminerler bütün uygar ülkelerde vakit zaman verilmektedir. Bu eğitimler serinkanlı kalmamıza ve daha şuurlu hareket etmemizi sağlar”
