Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Zekeriya Tosun, Sıhhat Bakanlığının datalarına nazaran, yıllık ortalama 2 bin 500 dudak ve damak yarıklı bebek doğduğunu belirterek, “Şu an ülkemizde yaşayan dudak ve damak yarıklı hasta sayısı 100 binin üzerinde.” dedi.
Birebir vakitte Dudak Damak Yarıkları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi olan Tosun, bir konferansa katılmak üzere geldiği Antalya’da AA muhabirine yaptığı açıklamada, dudak ve damak yarığının halk ortasında “tavşan dudak” ve “kurt ağzı” olarak bilindiğini lakin “yarık dudak” ve “yarık damak” olarak nitelendirildiğini söz etti.
Kelam konusu hastalığı yaşayan bireylerin erken ve geç devirlerde birçok sorunla karşılaştığına değinen Tosun, bu hastalığın ailelere sosyolojik ve ruhsal yükler getirdiğini aktardı.
Bu anomalinin oluşumunda birçok tesirli faktör bulunmasına karşın, kesin sebebinin tam olarak bilinemediğini vurgulayan Tosun, anne karnındayken ilaç eksikliği ve yüksek radyasyona maruz kalınmasının hastalığı tetiklediğini bildirdi.
Dudak ve damak yarığının anne karnındayken teşhis edilebildiğini anlatan Tosun, şunları kaydetti:
“Dünyadaki oranlar birbirine çok yakın. Türkiye bu hastalığın çok sık görüldüğü bir yer değil. Dünyada daha sık görülen ırklar mevcut. Sıhhat Bakanlığının hastalık konusundaki takipleri çok yerinde fakat dudak damak yarıklı hastaların teşhis, tedavi ve takipleri için özelleşmiş merkezlerin dünyadaki örneklerinde olduğu üzere ülkemizde de kurulması gerekiyor. Zira bu merkezlerde yapılan takipler sayesinde daha uygun bir tedavi ve takip hizmeti verilmesi mümkün.”
Deformitenin çok ileri olduğu çocukların ruhsal olarak etkilenebildiğini belirten Tosun, yeterli bir psikiyatrik dayanak alındığında hastaların ve ailelerinin bu sıkıntıların üstesinden gelmekte zorlanmayacağını söz etti.
Tedavileri üç aylıkken başlıyor
Bu rahatsızlıkla yaşayan insanların olağan bireyler olduğuna değinen Tosun, “Sağlık Bakanlığının datalarına nazaran, yıllık ortalama 2 bin 500 dudak ve damak yarıklı bebek doğuyor. Şu an yaşayan dudak ve damak yarıklı hasta sayısı ise 100 binin üzerinde.” dedi.
Tosun, hastaların tedavilerinin ortalama 3 aylıkken yapılan dudak yarığı ameliyatıyla başladığını belirterek, şu bilgileri verdi:
“On sekizinci aydan evvel de damaktaki yarık ameliyatı yapılıyor. Münasebetiyle hasta 1,5 yaşına geldiğinde ana ameliyatları tamamlanmış oluyor. Ancak sonraki süreçlerde gereksinim duyulursa, küçük müdahaleler yapılabiliyor. Birinci ameliyatını yaptığımız bebekler evlenme yaşına geldi. Onların düğünlerine gidip nikah şahitliği yapıyoruz. Bir arada büyüdük diyebiliriz. Olağan bireyler olarak hayatlarına devam ettikleri için gururluyuz.”
Selçuk Üniversitesi olarak hastaları ülkedeki birçok merkez üzere takip ettiklerini anlatan Tosun, “Bu süreçte ortodonti ve plastik cerrahi iş birliği çok kıymetli. Tertipli olarak bu hastalarımızın tedavilerini tartışıyoruz. Ortodonti ve plastik cerrahiyle ‘Hastalarımıza nasıl verimli ve yararlı olabiliriz’ diye uğraş ediyoruz.” dedi.
